Planten van hier

Voor flora, fauna en mensen

Echte gamander

(Teucrium chamaedrys)

Echte gamander is een laagblijvende vaste plant en is een echte thermofiele of warmteminnende inheemse wilde plant. Ze wordt ook wel gezien als een half heesterachtige plant en ze heeft een kruipende wortelstok met lange, gele uitlopers. Dit past bij haar natuurlijke standplaats: zonnige, warme en stenige hellingen met kalkrijke bodem. In Nederland groeit ze van nature met name op hellingen in Zuid-Limburg, echter is ze zeer zeldzaam en hierdoor een beschermde soort (wet natuurbescherming, art. 3.10). In België is ze talrijker, met name in Wallonie in de kalkrijke regio van het Maasdistrict.

Ze hoort tot de lipbloemenfamilie (Lamiaceae) en de prachtige bloempjes worden bezocht en bestoven door diverse soorten wilde bijen, zoals Akkerhommel, Veldhommel, Grashommel, Grote wolbij en Andoornbij, maar ook door (zweef)vliegen, kevers en dag- en nachtvlinders. Insecten vinden haar vooral aantrekkelijk vanwege de nectar en het stuifmeel. Haar nectar heeft namelijk een hoog suikergehalte - zo’n 60% - en bevat evenveel fructose als glucose.

Ze is een rijkbloeiende plant en met haar prachtige bloemen een bijzondere plant voor de siertuin. Ze groeit in droge, matig voedselrijke en vaak kalkrijke bodem. In tuinen is ze bijvoorbeeld goed te combineren met Wildemanskruid, Duifkruid, Grote tijm, Slangenkruid, Kleine pimpernel, Steenanjer, Kruisdistel, Voorjaarsganzerik, Nachtsilene, Bevertjes en Engels gras. Ze is ook een populaire plant in rotstuintjes.

Ze bloeit van juni tot en met september/oktober, afhankelijk van de standplaats. De bloemkroon is purper en heel zelden wit. Haar bladeren lijken een beetje op miniatuur eikenblaadjes en zijn licht glanzend en leertachtig. Bij het licht kneuzen van haar bladeren ruik je een aromatische geur vanwege de aanwezigheid van klieren met etherische oliën.

Nederlandse naam: Echte gamander

Wetenschappelijke naam: Teucrium chamaedrys

Familie: lipbloemen

Herkomst: oorspronkelijk inheems

Status: bedreigd, wettelijke beschermd

Zeldzaamheid: zeer zeldzaam, wilde populatie(s) zeer gering in omvang/aantal

Bloeiperiode: eind juni tot september

Bestuiving: wilde bijen, vlinders, (zweef)vliegen en kevers

Kleur: roodviolet

Hoogte: 15 tot 30 cm

Licht: bij voorkeur zonnig

Voedsel: bodem bij voorkeur voedselarm, kalkrijk