Knoopkruid (Centaurea jacea)

Bloeitijd juni t/m oktober | Hoogte 45 tot 65 cm | Composiet | Algemeen

Een prachtige insectenplant die veel nectar geeft, geschikt is voor matig voedselrijke bodem en waar heel veel soorten wilde bijen van profiteren: Kruiskruidzandbij, Pluimvoetbij, Geelgespoorde houtmetselbij, Donkere zomerzandbij, Grasbij, Tronkenbij, Breedbandgroefbij, Roodpotige groefbij, Parkbronsgroefbij, Gewone geurgroefbij, Zesvlekkige groefbij, Gewone behangersbij en Tuinbladsnijder. Ook veel soorten vlinders bezoeken Knoopkruid vanwege de nectar: Distelvlinder, Kommavlinder, Bruin zandoogje, Kleine parelmoervlinder, Argusvlinder, Kleine vos en Keizersmantel. 

Zie ook de website van Flora van Nederland: Knoopkruid

Beemdooievaarsbek (Geranium pratense)

Bloeitijd juni t/m augustus | Hoogte 30 tot 50 cm | Ooievaarsbek | Vrij zeldzaam

Een bijzonder mooie insectenplant die goed toe te passen is als bodem-bedekker in bloemenborders. Combineer de plant met bijvoorbeeld Knoopkruid en Beemdkroon. De plant is geschikt voor (matig) voedselrijke bodem, verdraagt ook wat schaduw en veel soorten wilde bijen profiteren van haar aanwezigheid: Duinzijdebij, Tweekleurige zandbij, Grote bladsnijder, Wormkruidbij, Tronkenbij en Groefbijen. De plant is ook waardplant voor het Bruin blauwtje (Rode lijst: gevoelig).

Zie ook de website van Ecopedia: Beemdooievaarsbek

Zie ook de beschrijving in het boek Planten van hier: Beemdooievaarsbek

Grote tijm (Thymus pulegioides)

Bloeitijd juni t/m oktober | Hoogte 5 tot 30 cm | Lipbloemen | Vrij zeldzaam

Een heerlijk geurende insectenplant voor matig schrale (kalkrijke) bodem en heel belangrijk voor veel soorten wilde bijen: Veenhommel, Oranje zandbij, Rootpotige zandbij, Groefbijen en Behangersbijen en diverse soorten hommels. Grote Tijm is vanwege de nectar ook een belangrijke plant voor diverse soorten vlinders : Keizersmantel, Zilveren maan, Dagpauwoog, Vuurvlinder, Kleine vos en Tijmblauwtje.

Als de plant de ruimte heeft, dan 'kruipt' die prachtig over de bodem (bodembedekker). Grote tijm (blad) is ook een goede kruid voor in de keuken.

Zie ook de website van Flora van Nederland: Grote tijm

Wilde akelei (Aquilegia vulgaris)

Bloeitijd mei t/m juli | Hoogte 45 tot 60 cm | Ranonkel | Zeldzaam

Een indrukwekkende plant voor vochtige, voedselarme tot matig voedselrijke, kalkhoudende en humeuze grond die kan bestaan uit zand, leem of zavel, waar diverse soorten wilde bijen van profiteren. De bloemen bevatten nectar en stuifmeel en worden door hommels bestoven, met name door hommels met een lange tong, zoals de Tuinhommel. Andere hommelsoorten maken soms gaatjes opzij of aan de onderkant van de bloem om zo bij de nectar te kunnen komen.

Zie ook de beschrijving in het boek Planten van hier: Wilde akelei 

Muskuskaasjeskruid (Malva moschata / Malva alcea)

Bloeitijd juli t/m september | Hoogte 30 tot 70 cm | Kaasjeskruid | Algemeen

Een prachtige plant die in het bijzonder veel soorten hommels trekt. Ze heeft een voorkeur voor open plekken op bodems die enigszins droog tot enigszins vochtig en voedselrijk zijn. Dit kan zand, leem, klei of zavelige grond zijn. Veel soorten wilde bijen bezoeken de plant graag, waaronder: Aardhommel, Boomhommel, Steenhommel, Akkerhommel, Tuinhommel, Veldhommel, Tweekleurige zandbij, Groefbijen, Klokjesdikpoot en de Malvabij.

Muskuskaasjeskruid is een waardplant voor de Distelvlinder.

Zie ook de website van Flora van Nederland: Muskuskaasjeskruid

Zie ook de beschrijving in het boek Planten van hier: Muskuskaasjeskruid

Veldsalie (Salvia pratensis)

Bloeitijd mei t/m juli | Hoogte 45 tot 75 cm | Lipbloemen | Zeldzaam

Een zon- en warmteminnende plant die groeit op kalkhoudende bodems die niet te droog of te nat zijn en schraal tot voedselhoudend. Een goede insectenplant voor veel soorten wilde bijen, met name veel soorten hommels: Aardhommel, Boomhommel, Steenhommel, Akkerhommel, Tuinhommel en de Veldhommel, maar ook de Andoornbij, Gewone behangersbij, Grote bladsnijder en de Blauwe en Rosse metselbij.

Zie ook de website van Flora van Nederland: Veldsalie

Zie ook de beschrijving in het boek Planten van hier: Veldsalie

Zwarte toorts (Verbascum nigrum)

Bloeitijd juni t/m september | Hoogte 70 tot 120 cm | Helmkruid | Algemeen

Een prachtige insectenplant voor matig voedselrijke bodem, waar met name veel soorten hommels van profiteren. Steenhommel, Aardhommel, Boomhommel, Tuinhommel, Veldhommel maar ook de Groefbijen zijn te vinden op Zwarte toorts. De hoge stengel kan zich bovenin de bloeiwijze vertakken (foto is 1 plant). De toortsen met de vele bloemen bloeien ook nog eens vele maanden lang. 

Zie ook de website van Ecopedia: Zwarte toorts

Zie ook de website van Flora van Nederland: Zwarte toorts

Vlasbekje (Linaria vulgaris)

Bloeitijd juni t/m oktober | Hoogte 40 tot 60 cm | Weegbree | Algemeen

Een bijzondere insectenplant voor matig voedselrijke bodem en geliefd bij veel soorten wilde bijen: Boomhommel, Veldhommel, Roodpotige groefbij, Parkbronsgroefbij, Langkop-smaragdgroefbij, Matte bandgroefbij, Kleine groefbij, Glanzende bandgroefbij, Tuinbladsnijder, Tronkenbij en Wormkruidbij. Ook diverse soorten vlinders bezoeken de plant graag, waaronder de Bosparelmoervlinder, Groot geaderd witje, Vuurvlinder, Veldparelmoervlinder en de Tweekleurige parelmoervlinder.

Zie ook de website van Ecopedia: Vlasbekje

Zie ook de website van Flora van Nederland: Vlasbekje

Gewone brunel (Prunella vulgaris)

Bloeitijd mei t/m oktober | Hoogte 20 tot 30 cm | Lipbloemen | Algemeen

Een geweldige insectenplant - ook vaak als bodembedekker toegepast - voor matig voedselrijke bodem en zeer waardevol voor veel soorten wilde bijen: Zandbijen, Groefbijen, Behangersbijen, Gewone maskerbij, Andoornbij, Blauwe metselbij en veel soorten hommels waaronder de Boomhommel.

Gewone brunel is niet erg concurrentiekrachtig ten opzichte van andere soorten planten. Als uitgebloeide plant is het een prachtige verschijning om te zien. 

Zie ook de website van Flora van Nederland: Gewone brunel

Wild kattenkruid (Nepeta cataria)

Bloeitijd juni t/m september | Hoogte 45 tot 65 cm | Lipbloemen | Zeldzaam

Een erg goede insectenplant en geschikt voor (matig) voedselrijke bodem. De plant trekt veel soorten hommels en andere soorten wilde bijen: Aardhommel, Boomhommel, Steenhommel, Akkerhommel, Tuinhommel, Veldhommel, Kleine klokjesbij, Papaverbij, Malvabij, Klokjesdikpoot, Tweekleurige zandbij, Gewone Sachembij, Grote wolbij, Blauwe metselbij, Gewone geurgroefbij, Gewone franjegroefbij en Grote klokjesbij.

Wild kattenkruid is een archeofyt. Zie ook Wild kattenkruid.

Ruig klokje (Campanula trachelium)

Bloeitijd juni t/m augustus | Hoogte 45 tot 60 cm | Klokjes | Vrij zeldzaam

Een bijzondere insectenplant voor matig voedselrijke bodem, waar heel veel soorten wilde bijen van profiteren: Klokjesdikpoot, Grote klokjesbij, Kleine klokjesbij, Gewone klokjeszandbij, Tweekleurige zandbij, Grote bladsnijder en diverse soorten hommels. Foto Jeroen Scheper: Klokjesdikpoot op Ruig klokje. Combineer het Ruigklokje ook met andere soorten campanula's, bijvoorbeeld het schitterende Grasklokje (Campanula rotundifolia).

Zie ook de website van Flora van Nederland: Ruig klokje

Zie ook de beschrijving in het boek Planten van hier: Ruig klokje

Slangenkruid (Echium vulgare)

Bloeitijd mei t/m september | Hoogte 30 tot 100 cm | Ruwbladigen | Algemeen

Een schitterende insectenplant voor matig voedselrijke bodem, waar heel veel soorten wilde bijen van profiteren: Kleine wolbij, Andoornbij, Kattenkruidbij, Blauwe ertsbij, Pluimvoetbij, Duinmaskerbij, Slangenkruidbij, Zwaluwbij, Geelgespoorde houtmetselbij, Gouden slakkenhuisbij, Boommetselbij, Blauwzwartehoutbij, Gewone behangersbij, Kustbehangerbij, Grote wolbij, Langkopsmaragdgroefbij en nagenoeg alle soorten hommels. Slangenkruid is geen vaste (meerjarige) plant, maar tweejarig. De soort zaait zich vrij makkelijk uit.

Zie ook de website van Ecopedia: Slangenkruid

Knikkend nagelkruid (Geum rivale)

Bloeitijd mei t/m juli | Hoogte 20 tot 40 cm | Rozen | Zeer zeldzaam

Een schitterende maar zeer zeldzame insectenplant voor voedselrijke en liefst wat vochtige bodem, en bij voorkeur in (half)schaduw. In Nederland wordt ze sinds kort aangeplant om de zeer kleine oorspronkelijke populaties te versterken. Dit is nodig om haar een kans te geven te overleven in het Nederlandse landschap, aangezien ze dat niet meer op eigen kracht kan. Het zijn vooral metselbijen en diverse soorten hommels die de bloemen bezoeken, zoals Aardhommel, Grashommel, Boshommel en de Veldhommel.

Zie ook de website van Ecopedia: Knikkend nagelkruid

Gewone smeerwortel (Symphytum officinale)

Bloeitijd april t/m oktober | Hoogte 40 tot 80 cm | Ruwbladig | Algemeen

Een erg belangrijke plant, met name voor de hommels. Ze bloeit maandenlang en levert veel nectar per bloem. Na maaien of snoeien gaat de plant opnieuw uitlopen en rijkelijk bloeien. De nectar zit diep in de bloem dus een relatief lange tong is gewenst (bijv. Tuinhommel en Akkerhommel), maar er zijn ook bijen die gaatjes in de bloembuis bijten om de nectar te bereiken. Hiervan profiteren bijen met een kortere tong, waaronder Metselbijen en Sachembijen.

Ze groeit bij voorkeur in het licht en op licht vochtige bodem.

Zie ook de website van Flora van Nederland: Gewone smeerwortel

Zie ook de website van Ecopedia: Gewone smeerwortel